Алланың атынан үкім бере аламыз ба?

Мұсылман өзгелерге Исламды үйреткенде оларды шошытпауы, үркітпеуі шарт. Ислам – бейбітшілік, рақым-шапағат, кеңпейілділікті қамтыған Хақтың діні.

Ширктен кейінгі ең үлкен күнәні білесіз бе?

«Ниса» сүресінің 48-аятында: «Алла тағала Өзіне ортақ (серік) қосылуды жарылқамайды да, бұдан өзге қалаған кісісін жарылқайды. Сондай-ақ, кім Аллаға ортақ қосса, расында жала қойып, зор күнәлі болады»,-деп әмір етілген.

Ханафилерді неге Матуридилер деп атайды?

«Әбу Ханифа фиқһпен қатар, ақида саласында да имам. Ал олай болса ханафилер неге Әбу Ханифаның көзқарастарын емес, матуридилікті ұстанады?» деген мәселеге қысқаша тоқтала кетейік.

Абай айтқан есті адам болудың жолы қандай?

Ибраһим (Абай) Құнанбайұлы өзінің он бесінші қара сөзінде: «Егерде есті кісілердің қатарында болғың келсе, күнінде бір мәртебе, болмаса жұмасында бір, ең болмаса айында бір өзіңнен өзің есеп ал! Сол алдыңғы есеп алғаннан бергі өмірді қалай өткіздің екен, не білімге, не ахиретке, не дүниеге жарамды, күнінде өзің өкінбестей қылықпен өткізіппісің? Жоқ, болмаса, не қылып өткізгеніңді өзің де білмей қалыппысың?» – деп, адамды өз-өзінен есеп алуға шақырады.

Қа­жы­лық ғи­ба­да­тын­да қа­жы­лық­тың па­рыз­да­ры мен шарт­та­ры­нан бас­қа уәжіп мін­дет­тер бар. Қа­жы­лық­та уә­жіп­тер­ді ша­ри­ғат­та үзір са­на­ла­тын себептер­сіз тас­тау – тах­ри­ман мәк­рүһ яғ­ни, ха­рам­ға жа­қын мәк­рүһ.

Уаһһабилердің діни түсінігі

Мұхаммед ибн Абдулуаһһабтың сенімі мен көзқарасын жазған еңбектерінен байқауға болады. Ол бірнеше кітап жазған. Солардың ішінен ең танымалысы «Китабут-таухид» (Таухид кітабы), «Кәшфуш-шуһубат» (Күмәнді нәрселерден арылту) және «Китабул-усулис-сәләсә» (Үш негіз кітабы). Міне осы еңбектерінде таухид, ширк, бидғат мәселелеріне кеңінен тоқталады. Жоғарыда айтып өткеніміздей, Мұхаммед ибн Абдулуаһһаб Ибн Тәймияның (1263-1328 ж.), Ибн Қайюм әл-Жәузидің еңбектерімен танысып, олардың пікірлерін қолдайды. Мұхамед ибн Абдулуаһһаб «Кәшфуш-шуһубат» атты кітабында амал иманның бір бөлігі, амал етпеген мұсылман болмайды деп кесіп айтады.

Кәләм ілімі

Ғилмул калам «Сөз ілімі» деп аталады. Ақида мамандары мына мәселе мынадай , дәлелі мынадай деп өзара пікір қылулары салдарынан сөз ілімі деп аталған. Бұл  ілімнің бірнеше атауы бар. Уақыт өтумен адамдрдың исламға кірулері, діни сенімге байланысты сұрақтардың көбеюі кәләм іліміне ізденіс жасауды талап етті. Соның нәтижесінде ізденістер көбейіп көптеген еңбектер жазылып, әртүрлі атаулармен аталды.

Әһлу сүннет ақидасының негізгі ұстыны

Құран Кәрім мен Хазіреті Пайғамбардың сахих хадистерін ұстанып, жол  бастар етуші, Алланың елшісі Хазіреті Мұхаммед (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) және оның сахабаларының ақида (сенім) мәселесінде ұстанған жолымен жүрушілер «Әһлу суннет уәл-жамағат» деп аталады. Әһлу сүннет уәл-жамағаттың қазақша мағынасы – «сүннет халқы және жамағат». Яғни сүннетті ұстану – Хазіреті Мұхаммед пайғамбарымыздың (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) жүрген жолын ұстануды білдіреді.

Әһли сүннет ақидасын жүйеге келтірген имамдар

Әһлу сүннетте екі ақида мектебі бар: Матуриди және Әшғари. Ал фиқһта 4 мектептен құралады: Ханафи, Малики, Шафиғи және Ханбали. Жер бетіндегі барша мұсылманның басым көпшілігін 4 мәзһабтан тұратын сунниттер құрайды. 4 мәзһабтан өзге жолды ұстанушылар тарихта адасқан ағым деп аталса, қазіргі таңда да 4 мәзһабтың бірін ұстанбаушы топтар мен бағыттарды адасқан ағым деп атаймыз. Себебі ең дұрыс жол «Әһлу сүннет уәл жамағат» жолы, яғни сунниттік бағыт.

Бидғат жәна нәпсіге бас ию

Алла Елшісі (с.ғ.с): «Дінге дейін қосылған әдеттерден сақтаныңдар. Әлбетте, кейін ойдан шығарылған ережелер – бидғат. Барлық бидғат – адасу. Әр адасудың аяғы – тозақ»,-деген.