Ережеп айында қанша күн ораза ұстау керек?

Дегенмен, ережеп айына қатысты келтірілген кейбір «әлсіз» хадистердегі мәліметтерге қарай отырып мына күндері ораза ұстаған абзалырақ деуге болады: 

1. Ережеп айының бірінші, екінші және үшінші күндері. (Бұл күндер биылғы жылы, 2024 жыл, қаңтардың 13, 14, 15 күндеріне сай келіп тұр).
2. Сондай-ақ, әр аптаның бейсенбі, жұма және сенбі күндері.   

Бұл айтқандарымызға қатысты мынадай риуаяттар келген: «Ережеп айының бірінші күні ораза ұстау – үш жылдық күнәларға кәффәрат (үш жылдық күнәні жуып-шаяды). Екінші күні ораза ұстау – екі жылдық, ал үшінші күні ораза ұстау – бір жылдық күнәларға кәффәрат. Одан кейін, әр күнгі ораза - бір айлық күнәларға кәффарат болады (яғни, қалған күндері ұсталған әр күнгі оразасы үшін бір айлық күнәлары кешіріліп отырады)»[1].

«Кімде-кім Харам айыларының бейсенбі, жұма және сенбі күндері ораза ұстаса, ол адамға жеті жүз жылдық құлшылықтың сауабы жазылады»[2]. Ережеп айы да «харам» айларына жататындықтан, бұл хадис оны да қамтып тұр.

Ендігі жерде, мынадай сауал туындауы мүмкін:

Келтіріп отырған хадистеріңіздің екеуі де "әлсіз" хадистер екен. Әлсіз хадистермен амал етуге бола ма?

Бұған Шәфиғи мәзхабының ғұламасы, хадисші, фақиһ Ибн Хажар әл-Һәйтәмидің (р.а) сөзімен жауап берелік. Ибн Хажар әл-Һәйтәми былай деген: 

"Әлсіз хадистермен, мысалы, мүрсәл, мұнқатыйъ, мұъдыйль және мәуқуф дәрежесіндегі хадистермен - "Фаза-илу аъмалдарда" (сауапты, яғни, мұстахаб істерде) амал етуге болатындығына ғалымдар ұжым болып тоқтам жасаған. Ережеп айында ораза ұстау да Фаза-илу аъмәлдан саналатындығында шүбә жоқ. Ол мәселеде (дәлел ретінде немесе амалға асыру үшін) әлсіз және сол сияқты хадистердің өзі жеткілікті"[3] .

[1] Имам Суюти: «әл-Жәмиъус Сағир». Хадистің дәрежесі: Әлсіз.
[2] Имам Табарани, Әбу Наъим т.б. хадисші ғалымдар риуаят еткен. Имам Суюти: «әл-Хауи лиль-Фәтәуә». Хадистің дәрежесі: Әлсіз.
[2] "әл-Фәтәуәль Фиқһиятуль Кубра". Ибн Хажара әл-Һәйтәми.

материал «Заман тудырған сұрақтар» кітабынан алынды,

ummet.kz