24
Сейсенбі,
Желтоқсан

һижри

Ханафи мәзһабының жүйеленуі

Имам Әбу Ханифа өзі жеке бір кітап жазғандығы жайында әртүрлі көзқарастар бар. Бірнеше кішкене рисалелердің (кітапшалар) оған тән екендігі айтылуда.

Ижтихад шарттары мен қабілеттілік нормалары

Имам Шафий (р.ғ.) айтады: «Мына сипаттарға ие болған адамнан басқа біреудің Алланың дінінде пәтуа беруіне рұқсат жоқ. Яғни Алла кітабы Құрандағы аяттардың насих-мансухын, мухкам-муташабихін, аяттардың түсу себебін, Мәкки-Мәдәни екендігін білу; бұдан кейін хадистердің де дәл осы мәселелерін білу; одан кейін араб тілі мен араб шайырларының жазбаларынан Құран мен хадисті түсінуге қажетті мөлшерде білуі керек.

Ихтилаф – фиқһтың бай қазынасы

Бір жағынан ижтихадтағы болжамдардың әркелкілігі арқылы фиқһ байи түседі. Себебі әрбір пікір дәлелдерге, шариғи сенімді деректерге сүйенеді.

Мәзһабтардың құрылуының алғы шарттары

Сахабалардың алғашқы кезеңіндегі жағдайлар ғылыми-теориялық тұрғыда және тәрбиелік жолдарында жаңа кезеңге аяқ басты. Енді  сол жаңа кезеңге өтуге әсер еткен себептерге қысқаша тоқталайық.

Имам Ағзам Әбу Ханифаның фиқһы

Әбу Ханифа ұстаздарының әсіресе, Куфадағы фиқһ ғалымдарының дәнекерлігі арқылы хазіреті Омар, Али, Абдуллаһ ибн Масғуд және Абдуллуһ ибн Аббастардың ілімдеріне мұрагер болды.

Құран Кәрімде мәзһаб ұстану туралы айтқан ба?

Құран Кәрімде мәзһаб ұстану жайлы ашық бір аят жоқ және мәзһаб имамдары жайлы да айтылмаған. Алайда Құран Кәрімнің бізден бұрынғыларға, бізге және бізден кейін ақыретке дейін келетін барша адамзат баласына жіберілген қасиетті кітап екенін ұмытпағайсыз.

Пайғамбарымыз (с.ғ.с) мәзһаб ұстанған ба?

Мәзһабсыздар не болмаса дінсіздер мұсылмандарды жаңылдыру мақсатында осындай қитұрқы сұрақ қояды. Сұрақтың бар мақсаты – мұсылмандарды сүріндіру һәм шатастыру.

Сүннетті жоққа шығарушыларға ислам ғұламаларының жауабы

Сүннет қажет емес, бізге Құран жеткілікті дейтіндердің уәждеріне жеке-жеке ғылыми тұрғыда жауап берген ислам ғұламаларының еңбектерінің кейбіреуінің атын жоғарыда атадық. Бәрін қамту мүмкін болмағандықтан, бірнешеуіне ғана тоқтала кетейік.

Тахауи ақидасы туралы түсінік

Қазақ  халқының  ғасырлар  бойы  ұстанып  келе жатқан  діні  –  Ислам,  шариғаттағы  амал  мазһабы –  ұлы  имам  Әбу  Ханифаның  мазһабы. 

Алла Тағаланың білімі

Шын мәнінде Алла Тағала адамдарды жаратпас бұрын олардың жағдайларын біледі.

Алла Тағала мейірімінің молдығы

Аса Құдіретті, Ұлы Алла Өзінің Кітабын оқуға жиналғандарға асқан мейірімділік танытады. Алла Тағала оларға төрт дүркін құрмет көрсетті және осы төрт сыйлықтың әрқайсысы олардың дәреже-жағдайларының Өзінің алдында қаншалықты жоғары екенін, Өзі амалдарын қабыл ететінін және олар аса Қамқор Раббыларының мейірімі мен кешіріміне бөленгенін айғақтайды.