Соңғы кезде қоғамда ер мен әйелдің ерікті түрде бір-бірін сынау мақсатында некесіз қосылып, ата-ана, туған-туыстарына жарияламай ерлі- зайыпты болып бірге тұратын «азаматтық неке» ұғымы пайда болды.
Кейбіреулер оны «еркін махаббат» немесе «іс жүзіндегі неке» деп те атайды. Алайда некесі қиылмаған «азаматтық неке» шариғатта некесіздікке жатады. Себебі АХАЖ бөлімінде ресми тіркелмей немесе мұсылманша неке қиылмай жақындасу зина ұғымына кіреді. Осылайша екі тарап «ерлі-зайыпты болуға дайындық, тәжірибе» деген желеумен ауыр күнә болып саналатын зинақорлықты ақтауға тырысады. Негізінде мұсылман шариғатында халал мен харам анық ажыратылып көрсетілген.
«Азаматтық некенің» шариғатқа қайшылығы мынадай:
- Азаматтық некеде неке қиылмай ер мен әйел төсек қатынасына барады. Ал неке қиылмай төсек қатынасына бару шариғи тұрғыдан зинаға жатады. Зина шариғатта үлкен күнә болып есептеледі. Алла Тағала Құран Кәрімде зинаға мүлде жоламауды қатаң ескерткен: «Зинаға мүлде жоламаңдар. Шын мәнінде, ол – анық арсыздық әрі ең жаман жол»[1].
- Азаматтық некенің салдарынан дүниеге келген бала ойнастан туған болып есептеледі.
- Дүниеге келген сәби шариғи тұрғыдан мұрагерлік, қамқорлық құқықтарынан айрылады.
- Сәбидің ата-анасы шариғат бойынша зинақор деген атауға ие болып, Алланың құзырында ауыр есепке тартылады.
- Отбасылық жауапкершілік сақталмайды. Негізінде, ер-азаматқа отбасын асырап-бағу, нәпақа табу міндеті жүктеледі. Ұрпақ тәрбиесі, үй шаруашылығы әйелдің еншісінде. Ал азаматтық некеде мұндай жауапкершілік мүлде сақталмайды. Олар, бар болғаны, бір-бірін сынау, тәжірибе мақсатымен ғана бірге тұрады.
- Жетесіз нәсілдің қалыптасуына септігін тигізеді. Себебі қазақ жұрты өзінің тегін, ұлтын білмейтін ұрпақты, жеті атасын білмегенді «жетесіз» деп атаған.
Үкім:
- АХАЖ бөлімінде ресми тіркелмей немесе мұсылманша неке қиылмаған «азаматтық неке» – зина болып саналады.
- Жоғарыда аталған теріс сипаттағы «азаматтық некенің» шариғаттағы үкімі – харам.
- Мұсылман баласы арты опық жегізетін мұндай ауыр әрі лас күнәдан аулақ болуы тиіс.
ҚМДБ-ның шариғат және пәтуә бөлімі
[1] «Исра» сүресі, 32-аят.
