25
Сәрсенбі,
Желтоқсан

һижри

Елімізде бала дүниеге келгеннен бастап, 16 жасқа шейін 10 түрлі ауруға қарсы 20-дан астам екпе салдырылады екен. Әрине бұл екпелердің көбісі ерікті, ішіндегі бірқатары міндетті болып келеді. Десе де, вакциналық екпе егуге байланысты қазіргі қоғамда түрлі пікірлер айтылуда. Екпеге қарсы отбасылар да көбейген. Бұл мақалада екпені қолдайтындар мен қолдамайтындардың пікірлерін қоса қамтып, Ислам шариғатының бейтарап ұстанымын ортаға салуды мақсат тұттық.

«Тәкаппарлық – араб тіліндегі «кибр» және «тәкәббур» деген сөздерінен шығады. Ол «үлкен», «ұлы болу» деген мағынаны білдіреді. Қазақ тілінде ол «менмендік», «өркөкіректік», «кеудемсоқтық», «паңдану» деп те айтылады.[1]

Негізінде Ислам дінінде екеуінің де өмірде орны мен мәні ерекше зор. Бұлар – бірінсіз бірі жүрмейтін, бір ақиқаттың екі жүзі. Адамның бойында жан мен тәннің орны қандай болса ол екеуі де сондай қажеттілік. Бұл «адамның жүрегі артық па, әлде миы артық па?» деген сұрақ секілді.

Жаратқан иеміз Алла тағаланың біздерге әмір еткен бес парызының екіншісі ол – намаз. Ал бұл ғибадатты шынайы әрі кемшіліксіз орындау үшін ең алдымен намаздың маңыздылығы мен берер жетістіктерін жете түсініп, санаға екшелегеніміз дұрыс.

Су – адам өмірінің ажырамас бөлігі. Денедегі сұйықтықтың мөлшерін сақтау үшін адам күніне 2 литр су ішу керек. Бұлар – су туралы біз білетін қағидалардың бірі ғана. Ал әлем зерттеушілері суды тағы бір қырынан таныды. Олар судың адамның ойлау қабілетіне тигізетін игі әсерін қарапайым тәжірибемен дәлелдеген екен. Ендеше, тәжірибе қорытындыларына назар аударайық.

Түркі топырағына сонау ғасырлармен сіңісіп, бұқараның басын қосып, жұртшылықты жарастырған Ұлыс мерекесі де есігімізді қақты. Бұл күннің маңыздылығы сонда – күн мен түн дәл осы уақытта теңеседі. Қазақ тіліне, таным-түсінігіне араб тілімен қатар, парсы ұғымдарының да еніп, ықпал еткеніне белгілі.

Жуырда Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы Астана қаласында «Ислам – бейбітшілік пен келісім діні» тақырыбымен «Имамдар форумын» өткізді.

Салт-дәстүрді ғасырлар бойы тарихи негізде қалыптасып, ұрпақтан-ұрпаққа беріліп отыратын әдет-ғұрып, жалпыға бірдей тәртіп деп қарастырсақ, ал, шариғат дегеніміз – ғасырлар бойы адамзатты тәртіпке, мейірімділікке, Жаратушысына деген асыл құлшылыққа, ынтымақ-бірлікке үндейтін заңдылық.

Бұйыра бермейтін бақыт

Жуырда Астана қаласында Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының ұйымдастыруымен тұңғыш рет І республикалық имамдар форумы өтті. Тарихи шарада«Қазақстан мұсылмандарының Тұғырнамасы», «Шынайы мұсылманның бейнесі», «Имамның тұлғалық келбеті», «Қазақстан мұсылмандары Діни басқармасы қызметкерінің этикасы» атты тәлімдік құжаттар қабылданды.

«Дін мен дәстүр – егіз» дегенді кішкене кезімнен құлағыма құйып өстім. Өнегелі тәрбиесімен үлгі бола білген, ақиқатты ашып көрсеткен ата-анамның ғибраты уақыт өткен сайын тек жаңғырып келеді. Бүгінгі таңда дінді – дәстүрсіз, дәстүрді – дінсіз көзге елестету мүмкін емес, себебі, күнделікті ісіміз, әрбір тіршілігіміз Ислам дінімен астасып жатыр.

Қазақ мұсылмандықты қабылдағаннан бастап ханафи мектебінің қағидаларын негізге алған. Осылайша, Әбу Ханифа мәзһабы (діни-құқықтық мектеп) сан ғасырлардан бері қазақ халқына сіңісті, ұлттық дағдысына айналған дәстүрлі жол болып саналады.