25
Сәрсенбі,
Желтоқсан

һижри

 

Әбу Бәкір Сыддықтың Ардақты Елшіге (с.а.у.) қылаусыз сенімі мен парасаттылығын Худайбия келісімі кезіндегі әрекетінен аңғаруға болады. Алла Елшісінің (с.а.у.) мүшріктердің ұсынған қиын шарттарын қабыл етіп, бейбіт келісімге баруын сахабалардың көпшілігі алғашында түсіне алмай қарсы шықты. Омар сияқты ақылды сахабаның өзі бұл келісімнің астарындағы сырды ұғына алмай әбігерге түссе, Әбу Бәкір өзіне келген адамдардың бәрін “Алла Елшісі бұлай жасаған болса, демек білген бір ақиқаты бар” деп сабырға шақырды. Әбу Бәкір бұл жайлы былай дейді:

Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) хараммен қоректенген адамның ағзасындағы харамның тозақ отымен ғана тазарынатынын айтып, үмметіне ескерту жасаған. Осы ескертуді қаперге алған сахабалар мен кейінгі Алла достары харамның маңайына да жуымай, асқан мұқияттылықпен адал ғұмыр кешкен.

Пайғамбарымыздың (солләл-лаһу ъаләйһи уә салләм) көзі тірісінде Византияға қарсы әскер жабдықталған болатын. Ол әскердің қолбасшысы етіліп жас ұлан Усама ибн Зәйд р.л.ғ. тағайындалған еді. Алайда, бүгін-ертең жорыққа шығады деп тұрған Усаманың р.л.ғ. әскері Пайғамбарымыздың (солләл-лаһу ъаләйһи уә салләм) дүние салуы себебінен Мадинаның сыртындағы Зу Хушуб деп аталын алқапта кідіріп қалды. Усама ибн Зәйд р.л.ғ. жаңа тағайындалған халифаның шешімін күтті.

Сахабалардың басым көпшілігі Усаманың р.л.ғ. әскерін муртадтарға қарсы қолдануды оң көрді. Алайда, Әбу Бәкр р.л.ғ. олардың дегенін қабыл етпей: «Құдай ақы! Тіпті, Пайғамбардың (солләл-лаһу ъаләйһи уә салләм) әйелдерінің аяғына жынданған иттер жабысып жатса да, мен Усаманың р.л.ғ. әйкерін кері қайтармаймын»-деді.

Ардақты сахаба Әбу Бәкір (р.ғ.) өмірдегі ұстанған қарапайымдылығын халифа болғаннан кейін де жоғалтпаған. Жиған малын да, Құдай берген жанын да исламның таралуына жұмсаған тұлға. Өзгелерден оқ бойы тұратын игі амалдары оны көз тірісінде-ақ жәннатпен сүйіншіленшілетті. Осынша қуанышты хабар бола тұра бұған марқайып, асып-тасымады. Баяғы алған бетінен қайтпай, «күш-жігеріммен хақ дінді халыққа жеткізем» деп мақсат ете білді. Мұның барлығына жетелеген жалғыз нәрсе – Хақ Тағаланың разылығына бөлену еді.

Хазіреті Омар (р.а.) өзінің халифалық кезеңінде Химс қаласының беделді азаматтарына арнап хат жазады. Ол хатта халифа айналасындағы кедейлердің хал-қадірін білдіруін сұрап, өз тарапынан жәрдемдесетіндігін білдіреді.

Әбу Бәкір беделді сахабалардың келісімімен бірауыздан халифа болып тағайындалды. Өйткені сахабалардың барлығы Пайғамбарымыздың (с.а.с.) көңіліндегі адам Әбу Бәкір екенін жақсы білетін. Әбу Бәкір халифа болып тағайындалған күннің ертесінде мешіттегі мінберге шығып, халыққа былай деді:

Пайғамбарымыз Жаратушысына жанын тәсілім еткен кезде, Әбу Бәкір басқа жерде болатын. Халық қара жамылып, аза тұтып жатты. Әбу Бәкір хабар жете салысымен, ешкімге тіл қатпастан құстай ұшып, бірден Расулуллаһтың бөлмесіне кірді. Бетіндегі жабылған матаны көтеріп, Оның (с.а.у.) маңдайынан сүйді. Содан кейін нар тәуекелге бел буып, тағдырдың жазғанына мойынсұнып былай деді:

Адамның дәрежесін көтеріп, абыройын өсіретін құндылық ол – парасат. Парасат бір сәт қана емес, үнемі адам бойымен жасасып тұратын қасиет. Осындай қасиеттің биік шыңыннан хазреті Әбу Бәкірді (р.ғ.) көруге болады. Жарқын жүзді, нұр дидарлы әрі Құран әдебімен көмкерілген Әбу Бәкір (р.ғ.) дін төңірегіндегі  мәселелерде терең танымымен, нақты шешімдерімен, дұрыс көзқарастарымен де күллі сахабалардың алды еді. Тіпті, мұсылман болмастан бұрын да парасаттылықтың нағыз үлгісі бола білген.

Ардақты сахаба Әбу Бәкір (р.ғ.) Пайғамбарымызға (с.ғ.с.) деген адалдығының арқасында жанына жақын тұтар ең жақсы көретін адамына айналды. Алланың Елшісі (с.ғ.с.) исламды халыққа кеңінен насихаттау жөнінде және басқа да істерінде онымен жиі ақылдасып тұратын. Меккеде өткен 13 жылдық дәуірде Әбу Бәкір (р.ғ.) Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) үнемі жанынан табылып, ыстығы мен суығына төзе білді.

Алғашқы кезде мұсылмандар құлшылықтарын еркін орындау үшін хазірет Әрқамның үйіне құпия жиналатын. Оның үйі кіріп-шығуға қолайлы, көзден таса, әрі сырттан келген-кеткендерді бақылауға оңтайлы еді. Күндердің бірінде осы үйге жиналған сахабалар Аллаһтың бірлігін мүшріктерге ашық түрде жария ету үшін Пайғамбарымыздан (с.а.с.) рұқсат сұрайды.

Пайғамбарымыздың досы, ардақты сахаба, әділетті халифа Әбу Бәкірдің (р.ғ.) бойынан исламға тән күллі қасиетті кездестіруге болады. Солардың ішіндегі тағы бір ерекшелігі – қарапайымдылығы. Тәкаппарлықты табанының астындағы тастай, кішіпейілділікті басындағы тәждей көретін. Бұған өмірінен бірнеше мысалдар келтіре кетсек болады.